İnsan vücudu için önemli organlardan olan karaciğer, vücutta birçok hayati fonksiyonun sürdürülmesinden sorumludur. Başta mineral ve vitaminlerin depolanması, protein sentezi, vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin karşılanmasının yanı sıra toksik maddelerin vücuttan atılması ve sindirim sistemi faaliyetlerinin desteklenmesi gibi birçok görevi vardır. Ortalama olarak 1,5 kilogram ağırlığa kadar ulaşabilir. Kendini yenileyebilen bir organ olduğu için, karaciğer ile alakalı birçok hastalığın tedavisi mümkündür. Karaciğer vücutta öncelikli olarak dolaşım ve sindirim sisteminin sağlıklı şekilde çalışması olmak üzere sayısız fonksiyondan sorumludur. Bu sistemlerde görülen hastalıklar ya da karaciğerde görülen fonksiyon kayıpları nedeniyle, karaciğer büyümesi sorunu ortaya çıkabilir. Bu problemin asıl sebebi karaciğere iletilen kanın normalden daha uzun süre burada kalmasıdır.
Hepatomegali, halk arasında bilinen adıyla karaciğer büyümesi tek başına bir hastalık değildir. Genellikle altta yatan başka bir hastalığa bağlı olarak gelişir. Yavaş seyreden ve kolayca tedavi edilebilen bir problem olsa da büyümeyi tetikleyen hastalık tedavi edilmediği sürece risk yaratmaya devam edecektir. Karaciğer büyümesi genellikle iki farklı şekilde meydana gelir. Bunlardan ilki, karaciğerde görülen ve önemsiz kabul edilen fonksiyon kayıplarının ilerleyen dönemlerde artması ile gelişir. İkincisi ise karaciğer loblarının akut şekilde fonksiyon kaybetmesi ile görülür.
Karaciğer büyümesi sırasında loblarda herhangi artış görülmez fakat karaciğere ulaşan kan, çeşitli nedenlere bağlı olarak içeride toplanmaya başlar. Bu durum karaciğer hacminde büyük bir artışa yol açar ve karaciğer büyümesine neden olur.
Karaciğer büyümesi hastalığına yakalanan kişilerin tedavisine hemen başlanması önemlidir. Çünkü ne kadar erken başlanırsa hastalığın ilerlemesi o kadar yavaşlar. Hastalığın tedavisinde sonuç hemen alınmaz tedavi için uzun bir süre gerekir. Çünkü hastalar karaciğer büyümesi ile karşılaştıklarında tedaviye ek olarak beslenme düzenlerini tekrar gözden geçirmek zorunda olacaktır. Çünkü tedavide beslenmenin önemi göz ardı edilemeyecek bir öneme sahiptir. Karaciğer büyümesi olanlar nasıl beslenmesi gerektiği konusunda bir uzmandan destek almalı ve uygulamaya başlamalıdır.
Karaciğerlerinde büyüme problemi olan kişilerin beslenme düzeninde sebze oranını yükseltmesi şarttır. Fakat sebzelerin tamamı karaciğere fayda göstermez. Sebze tüketimi genel olarak karaciğeri zorlamadığından önemlidir ancak bazı sebzeler direkt olarak karaciğere fayda sağlar. Örneğin; lahana karaciğerde detoks etkisi yaratan bir sebze olduğundan karaciğer büyümesi olan kişilerin tüketmesi sağlık açısından önemlidir. Çoğu kişinin öncelikli olarak tercih etmediği bu son derece faydalı sebze karaciğer büyümesi olanlar için beslenme rutinine eklenmesi gereken harika bir sebzedir.
Lahananın yanı sıra karaciğer dostu başka bir sebze ise kırmızı pancardır. Kırmızı pancar da karaciğer büyümesi yaşayan kişiler için tercih edilmesi gereken sebzeler arasında yer alır. Kırmızı pancar karaciğerin zarar görmesini engelleme özelliğine sahiptir. Kırmızı pancarın yemekler içerisinde tüketimi zor olduğundan daha çok salatalarda tercih edilmektedir. Sağlık için düzenli olarak sebze tüketen ve salatayı günlük beslenme rutininden eksik etmeyen kişiler kırmızı pancar ile salatalarını daha harika bir hale getirebilirler. Karnabahar da bu süreçte tüketilmesi gereken ve karaciğere fayda sağlayan sebzeler arasında yer almaktadır.
Karaciğer büyümesi yaşayan kişilerin beslenme düzenleri içerisinde katı gıdalar kadar içecekler de önemli yer tutar. Karaciğer büyümesi olan kişilerin kullanabileceği önemli kürlerden biri maydanoz kürüdür. Maydanoz kürünü kullanan kişiler bunun dışında alternatif olarak yeşil çayı da tercih edebilir. Yeşil çay tüketirken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri günde 2 fincandan fazla tüketilmemesi gerektiğidir.
Karaciğer Büyümesi Nedir?
Karaciğer vücutta yağların sindirimi, şekerlerin glikojen formunda depolanması, enfeksiyonlar ile savaş, protein ve hormon üretimi, kan pıhtılarının kontrolü, ilaç ve toksinlerin parçalanmaları gibi görevleri bulunan hayati bir organdır. Karaciğer ameliyattan sonra tekrar büyüyebilen tek iç organdır ve bu da karaciğer bağışını mümkün hale getirir. Eğer karaciğerin bir kısmı bağışlanırsa, karaciğer tekrar orijinal boyutuna dönecektir. Nakil edilen kısım da büyüyecektir.
Karaciğer büyümesi veya tıpta bilinen adıyla hepatomegali, bedendeki en büyük iç organ olan karaciğerin büyümesidir. Eğer kişide karaciğer büyümesi varsa kişide şu hastalıkların belirtisi olabilir: karaciğer hastalığı, lösemi gibi kanser türleri, genetik hastalıklar, kalp ve damar problemleri, enfeksiyon, zehirlenme
Karaciğer büyümesine sebep olan belirtilerin büyük kısmı karaciğerin işlev göstermesini ve bedene yardımcı olmasını etkileyebilir. Bu yüzden belirtiler görülür görülmez uzman bir doktora başvurmak sağlık açısından önemlidir.
Karaciğer Büyümesi Neden Olur?
Temel olarak karaciğer büyümesi genelde karaciğerdeki bir dokunun doğru şekilde işlev göstermemesinin bir işaretidir. Fakat bazı ilaçları kullanmak da karaciğer hasarına sebep olabilir. Bunların yanı sıra karaciğer büyümesinin temel nedenleri şu şekildedir: Başka organlarda başlayan ve karaciğere bulaşan kanser türleri tıpta bilinen adıyla Metastatik kanser, alkol kaynaklı olmayan karaciğer yağlanması, kalp ve damar problemleri veya karaciğere kan getirip götüren damarlardaki rahatsızlıklar, karaciğer kanseri veya karaciğer içerisinde büyüyen bir kanser türü, siroz, yani karaciğerin alkol gibi toksinler sebebiyle hasar görmesi, viral hepatit veya virüs kaynaklı başka karaciğer enfeksiyonları alkolik karaciğer hastalığı yani alkol tüketimi kaynaklı yağ birikimi, inflamasyon ve yaralanmalar temelde karaciğer büyümesine neden olur. Ayrıca Konjestif kalp iflası da kanın hepatik damarlarda birikimine sebep olabilir. Bu damarlar kanın karaciğerden toplanmasını sağlarlar. Doldukları zaman karaciğer tıkanır ve büyür. Buna konjestif karaciğer büyümesi adı verilir.
Karaciğer büyümesinin daha az yaygın olan bazı sebepleri şöyle sıralanabilir:
- Lenfoma, lenf sistemindeki bir kan kanseri
- Lösemi, kemik iliğindeki kan kanseri
- Çoklu miyeloma, plazma hücrelerine özel bir kan kanseri türü
- Hemokromatoz, karaciğerde demir birikimi
- Wilson hastalığı, karaciğerde bakır birikimi
- Gaucher hastalığı, yağlı bileşenlerin karaciğerde birikimine sebep olur
- Toksik hepatit, yani kimyasal zehirlenme sebepli karaciğer inflamasyonu
- Safra kesesi tıkanması, safra birikimine sebep olur ve genelde taşlardan dolayı olur
- Hepatik kistler, karaciğerde çeşitli sebeplerden sıvı dolu keseler olması
- Bazı enfeksiyonlar ve belli tıbbi rahatsızlıklar karaciğerde oluşumlara sebep olur. Bu oluşumlar iyi veya kötü huylu olabilirler. Genel olarak karaciğerde büyümeye sebep olurlar.
Karaciğer Büyümesinin Belirtileri Nelerdir?
Hepatomegali yani halk arasında bilinen adıyla karaciğer büyümesi ilk başlarda neredeyse hiç semptom göstermeyebilir ancak karaciğerin boyutu önemli derece büyümeye başladığında, vücudun sağ üst tarafında bir dolgunluk ve baskı ortaya çıkar. Karaciğer büyümesi tek başına bir belirti vermeyebilir. Ancak büyümeye tıbbi bir rahatsızlık sebep oluyorsa, aşağıdakiler gibi ciddi belirtiler yaşanabilir:
- Sarılık
- Kas ağrıları
- Bitkinlik
- Kaşıntılar
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrısı ve kitlesi
- Kötü iştah
- Ayak ve bacaklarda şişkinlik
- Kolayca morarma
- Kilo kaybı
- Karın boyutunda artış
- Ağır karın ağrısı
- Ateş ve sarılık
- Kanlı ve tanecikli kusma
- Nefes darlığı
- Siyah veya açık kırmızı kanlı dışkı
Bu belirtiler tıbbi olarak çoğu zaman acil durumları ifade ederler. Bu belirtilerin çoğunda doktor değerlendirmesi gerektirir. Belirtiler görülür görülmez çok beklemeden doktora danışmakta fayda vardır.
Karaciğer Büyümesinin Teşhisi Nasıl Konulur?
Vücutta diyaframın hemen altında, sağ kaburga kemiğinin alt kenarında bulunan karaciğer üçgen bir organdır. Doktor fizik muayene sırasında onu hissederse karaciğerde büyüme başlamış olabilir. Normal bir karaciğerin parmakla hissedilmemesi gerekir.
Karaciğerin boyutu ve ağırlığı yaşla birlikte artar. Çocuklarda çapı ile ölçülen karaciğer, yetişkinlerde ise boyuyla ölçülür.
2003 yılında ultrason ile yapılan bir çalışmada yetişkin karaciğerinin ortalama boyutu ölçülmüş. Aşağıdaki veriler 18-88 yaş aralığındaki 2080 kişiden elde edilmiş. Kişilerin sadece %11’inde karaciğer 16 santimetreden daha uzun çıkmış.
Kişide karaciğer şüphesi varsa net olarak bu durumun tespit edilmesi için doktor hastadan bazı testler ister. Bu testlerle beraber doktor hastayı el ile muayene eder ve kesin tanı konulur. Karaciğer büyümesi şu şekillerde tespit edilir:
- Tam kan sayımı ile kan hücreleri adetlerindeki anormalliklerin tespiti
- Karaciğer enzimlerini değerlendirerek fonksiyon testi
- Karın röntgeni
- Tomografi taraması
- MR taraması
- Ultrason
- Doktor daha ciddi bir rahatsızlığa dair şüpheye sahip olursa, karaciğer biyopsisi isteyebilir. Bu testte karaciğerden küçük bir numune alınır ve mikroskopla incelenir.
- Doktor muayenesinde elle tespit
- Kan tetkiklerinde karaciğer enzimlerinin yüksek çıkması
- Ultrasonografi
- MRI
- Bilgisayarlı tomografi
Karaciğer Büyümesi Nasıl Önlenir?
Hepatomegali, çoğu durumda karaciğer yağlanmasından kaynaklanır. Tehlikelidir ve siroza dönüşebilir. Ancak karaciğeri sağlıklı tutmak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır. Karaciğer büyümesini önlemenin en iyi yolu sağlıklı bir yaşam tarzı ve karaciğere iyi bakmaktır. Obezite ve egzersiz eksikliğinin karaciğeri ve diğer organları zorladığı unutulmamalıdır.
Kişiler aşağıda yer alan adımları uygulayarak karaciğer büyümesi riskini en aza indirebilir:
- Doktor onayı olmadan ilaç kullanmaktan kaçının ve önerilen dozu aşmayın.
- Alkol ve sigarayı hayatınızdan çıkarın.
- Kimyasallarla teması sınırlayın.
- Çamaşır suyu gibi temizlik ürünlerini, böcek ilaçlarını ve diğer toksik kimyasalları, yalnızca iyi havalandırılan yerlerde kullanın. Maske, eldiven ve uzun kollu giysiler tercih edin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Şeker ve yağ oranı yüksek yiyecekleri sınırlayın.
- Meyve, sebze, tam tahıllarla dolu, doymuş ve trans yağları içermeyen bir beslenme diyeti uygulayın.
- İdeal kilonuzu koruyun. Fazla kiloluysanız, doktorunuza veya bir beslenme uzmanına kilo vermenin en iyi yolunu danışın.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı ve sağlıklı kiloyu korumak
- Diyabet varsa kan şekerini kontrol altında tutmak
- Alkol tüketimini sınırlandırmak veya hiç tüketmemek. Doktor aşırı alım konusunda uyaracaktır.
- Vitamin takviyesi almadan önce doktorla konuşun çünkü karaciğere etki edebilirler.
- Bitkisel takviyeleri doktora danışın. Anksiyeteyi önleme, kilo verme ve kas yapma odaklı bazı takviyeler karaciğere hasar verebiliyorlar.
- Kimyasallar ile uğraşırken iş yerinizin güvenlik talimatlarına uyun.
Karaciğer Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?
Karaciğer büyümesi olan kişilerde tedavi kişiden kişiye değişmektedir. Kişiye önerilen tedavi yöntemi karaciğerin büyümesine sebep olan rahatsızlığa göre değişecektir. Bazı tedavi seçenekleri şöyle sıralanabilir:
- Hepatit c gibi enfeksiyonlardan kaynaklanan karaciğer iflasına karşı ilaçlar ve tedaviler
- Karaciğer kanseri için kemoterapi, ameliyat veya radyasyon
- Karaciğer hasarı için karaciğer nakli
- Metastatik kanserin kaynağını tedavi etme
- Lenfoma veya lösemi için tedavi
- Alkol ve uyuşturucu kullanımını bırakma
Bunların yanı sıra kişide karaciğer büyümesi var ise doktor karaciğer büyümesi teşhisinden sonra muhtemelen bazı yaşam tarzı değişimleri önerecektir. Bunların bazıları şöyle sıralanabilir:
- Eğer kişi yoğun alkol kullanıyorsa alkol alımının kesilmesi
- Kiloya bağlı karaciğer yağlanması varsa diyet ve egzersiz yapılması
- Kalp yetmezliği varsa tedavi edilmesi
- Hepatit varsa tedavi edilmesi
- Kanser, tümör varsa tedavi edilmesi gerekir.
Karaciğer Büyümesini Ne Tetikler?
Hepatomegali yani karaciğer büyümesi kendi başına bir hastalık olarak çıkabileceği gibi çeşitli hastalıkların bir yan etkisi olarak ortaya çıkabilir. Karaciğer büyümesinin en yaygın nedeni karaciğerde meydana gelen yağlanmadır. Ancak, diğer karaciğer hastalıkları ve organ hastalıkları da hepatomegaliye neden olabilir. Aşağıda yer alan hastalıklar karaciğer büyümesini tetikleyen hastalıklardan bazılarıdır:
Hepatit: Karaciğer iltihabını tanımlamak için kullanılan tıbbi bir terim olan hepatit, genellikle alkol veya bulaşıcı enfeksiyona bağlı olarak karaciğer hasar gördüğü zaman ortaya çıkan bir durumdur.
Aşırı alkol tüketimi: Karaciğerde yağ hücrelerinin birikmesine yol açan tipik etkenlerden biri de aşırı alkol tüketimidir. Tıp dilinde steatoz olarak adlandırılan bu durum, karaciğerin önemli fonksiyonlarının işlevlerini yitirmesine neden olabilir. İlerlemiş vakalarda, buna bağlı olarak siroz oluşabilir.
Kalp yetmezliği: Karaciğere kan ulaştıran portal ven adlı bir damar bulunur. Kişide gelişen kalp yetmezliği, portal ven üzerindeki basıncı artırarak dolaşım sorunlarına yol açabilir. Bunun sonucunda, zamanla karaciğerde büyüme meydana gelebilir.
Karaciğer kanseri: Karaciğer kanseri, birincil ve ikincil olarak ikiye ayrılmaktadır. Karaciğerin kendisinden kaynaklanan sorunlar birincil, vücudun diğer bölgelerinden karaciğere yayılan kanserleri ise ikincil karaciğer kanseri olarak bilinir. Bu ciddi bir sağlık sorunudur ve karaciğerde büyümeye neden olabilir.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması (NAFLD): Karaciğerde yağ birikmesinin neden olduğu bir dizi durum için kullanılan terimdir. Genellikle şeker hastalığı olanlarda ve fazla kilolu obez kişilerde görülür. Erken evrede genellikle herhangi bir zarara neden olmaz. Ancak ilerlemesi durumunda, siroz dahil ciddi karaciğer hasarlarına neden olabilir.
Bu hastalıkların yanı sıra kişinin yaşam tarzından kaynaklı da hastalık tetiklenebilir. Yaşam tarzından kaynaklı nedenlerde şöyle sıralanabilir:
- Sağlıksız, düzensiz ve yetersiz beslenme
- Düzensiz uyku
- Hareketsiz yaşam şekli
- Alkol ve sigara kullanımı
- Bilinçsiz ilaç kullanımı
Karaciğer Büyümesine Hangi Besinler İyi Gelir?
Karaciğer büyümesi olan hastaların doktor kontrolünde aldığı ilaçların yanı sıra beslenmesine de özen göstermesi gerekir. Karaciğere iyi gelen besinleri bir doktor ve diyetisyen kontrolünde belirleyip günlük beslenme rutinine eklenmesi iyileşme süresinin kısalmasını sağlayan önemli bir faktördür.
Karaciğer büyümesi olan bireyler genellikle vitamin, karbonhidrat ve protein almalıdırlar. Bireylerin dikkat etmeleri gereken noktalardan bazıları şu şekildedir:
- Hayvansal yağlar kesinlikle tüketilmemelidir,
- İki saatte bir şeyler yenmelidir,
- Bol bol vitamin alınarak bağışıklık sistemi güçlü tutulmalıdır,
- Hazır gıdalar tüketilmemelidir,
- Enginar, soğan ve sarımsak sık sık tüketilmelidir,
- Mümkünse kırmızı et ve balık tüketilmeli, tavuk çok tercih edilmemelidir,
- Alkol ve sigara tüketimi kesinlikle tamamen durdurulmalıdır,
- Bol bol su tüketilmelidir,
- Karbonhidrat alınmalıdır,
- Besleyici gıdalar ile her gün düzenli olarak beslenilmelidir.
- Karaciğer hastalıklarının hepsinde yukarıda yazan beslenme kurallarına uymak gerekir. Karaciğer, vücudun en önemli organlarından biri olduğundan dolayı bağışıklık sistemi son derece güçlü tutulmalıdır.
Yeşil yapraklı sebzeler
Karaciğerlerinde büyüme problemi olan kişilerin bol miktarda sebze tüketimi sağlamaları oldukça önem taşımaktadır. Yeşil yapraklı sebzelerin tümü karaciğere fayda göstermemektedir. Sebze tüketimi genellikle karaciğeri zorlamadığından dolayı önemlidir.
Karaciğer büyümesi tedavisinde yeşil yapraklı sebzeler önemli bir yer tutar. Örneğin bu sebzeler arasında maydanoz en önemli sebzelerden bir tanesidir. Oluşturulacak olan maydanoz kürünün düzenli olarak tüketilmesi ve bu şekilde sürecin desteklenmesi gerekmektedir. 10-15 dal maydanoz, su ve yarım limon kullanılarak hazırlanan maydanoz kürünün 15 gün boyunca devamlı olarak tüketilmesi, sonrasında 1 hafta ara verilmesi ve 15 günlük kullanımın tekrarlanması gerekir.
Maydanoz kürü karaciğer büyümesi olanlar nasıl beslenmeli sorusuna verilen yanıtın en önemli halkasını oluşturur. 10-15 adet maydanozun blender yardımıyla küçük parçalara ayrılması gerekir. Ardından üzerine yarım limonun suyu ve yarım bardak su eklenerek kür hazır hale gelir. Kürün kahvaltıdan önce tüketilmesi önerilir. 15 gün boyunca tüketimi karaciğer büyümesi sorunu olanlar için muhteşem faydalar ortaya çıkarır.
Maydanozun dışında lahana da karaciğerde detoks etkisi yaratan sebzelerden biridir. Çoğu kişinin tercih etmiş olduğu bu harika besin karaciğer büyümesi olan kişilerin beslenmesinde önemli bir destekçisidir.
Lahanayla birlikte kırmızı pancar da tercih edilmekte olan besinler arasında bulunmaktadır. Karaciğerin zarar görmesini engelleme özelliğine de sahiptir. Kırmızı pancarın yemeklerin içerisinde tüketilmesi zor olmasından dolayı salata yer verilmesi de doğru bir seçenektir. Karnabahar da bu süreç içerisinde gerekli ve karaciğere fayda göstermekte olan sebzeler arasında yer almaktadır.
Yüksek lifli gıdalar
Lif içeren besinler yemekler ile alınan fazla yağın vücuttan atılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda besinlerdeki lif karaciğer için faydalı olup karaciğerde vücudun temizlenmesi işlemine katkı sağlar.Pek çok besinde lif bulunur. Örneğin içeriğinde lif miktarı yüksek olan ıspanak, mercimek, kepek, yulaf ezmesi, kuru fasulye, siyah fasulye gibi gıdalar beslenme rutinine eklenerek vücudun alması gereken lif miktarını karşılayabilrsiniz. Ayrıca armut, ahududu, muz ve elma gibi meyveler de lif bakımından oldukça zengindir.
Her gün düzenli olarak 50 gram lifli yiyecekler tüketmek sağlık açısından oldukça önemlidir. Yüksek lifli gıdalar karaciğerin kolesterolü işleme miktarını azaltır. Böylelikle de kişilerde karaciğer, yüksek enzimlerin oluşmasını engeller. İçeriğinde lif oranı yüksek ve karaciğere faydalı olan besinleri özetle şöyle sıralayabiliriz:
- Lima fasulyesi, beyaz fasulyesi, pinto fasulyesi,
- Kırmızı, siyah ve sarı renkli mercimek,
- Tam tahıllar (buğday, yulaf, mısır, çavdar, kahverengi pirinç),
- Kuruyemişler (Antep fıstığı, kaju fıstığı, fındık, keten, ayçiçek tohumları, susam tohumları, kabak çekirdekleri),
- Meyvelerin kabuğunu soymadan yemeniz daha faydalı olacaktır. Elma, armut, erik, çilek, şeftali, kayısı, yaban mersini, çilek...
Süt ürünleri
Süt ve süt ürünleri kesinlikle tüketilmesi gereken ve kişi vücudunun ihtiyacı olan proteinlerin sağlanması açısından önemlidir. Karaciğer açısından oldukça önemli olan protein genellikle süt ve süt ürünleri içerisinde bol bulunduğundan bol bol bu ürünleri tüketerek proteini elde edebilirsiniz. Bunun yanında yediğiniz et ve yumurta gibi ürünler içerisinde de bolca protein bulunmaktadır.
Turunçgiller
Antioksidan yönünden çok zengin meyveler karaciğerin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olurken ayrıca zararlı toksinlere karşı da karaciğeri korur. Bu meyveler toksinlerin vücuttan atılma sürecini hızlandırarak genel sağlığımıza fayda sağlar. Toksinleri temizleme görevi olan karaciğer, meyvelerden aldığı antioksidanlarla beraber çalışır ve karaciğerin üzerinde bulunan yük bu sayede azaltılabilir. Antioksidan bakımından oldukça zengin besinler; çilek, kivi, yaban mersini ve kızılcık gibi meyvelerdir. Greyfurt ve portakal gibi turunçgiller, armut, elma, erik gibi meyveler karaciğeri korur.
Greyfurt, karaciğeri doğal olarak koruyan yüksek miktarda antioksidan içeren bir meyvedir. Greyfurtta bulunan iki ana antioksidan naringenin ve naringindir. Bu iki önemli antioksidan hakkında yapılan birçok araştırma her ikisinin de karaciğeri hastalanmaya karşı koruduğunu göstermiştir.
Greyfurtun koruyucu etkilerini İltihabı azaltarak ve hücreleri koruyarak iki şekilde gerçekleştirir. Yüksek yağlı besinlerle beslenenlerde; naringenin, karaciğerdeki yağ miktarını azalttığı ve yağ yakmak için gerekli olan enzimlerin sayısını arttırdığı, bunun da fazla yağın birikmesini önlemeye yardımcı olabileceği belirlenmiştir.
Son olarak; naringinin, alkolü metabolize etme ve alkolün bazı olumsuz etkilerini engelleme kabiliyetini arttırdığı gösterilmiştir.
Bununla birlikte, mevcut kanıtlar greyfurtun hasar ve iltihapla mücadele ederek karaciğerinizi sağlıklı tutmanın iyi bir yolu olduğunu göstermektedir. Bu yüzden karaciğer büyümesi sorunu olanların günlük rutinde turunçgil yemesi sağlığa faydalıdır.
Yağlı balıklar
Yağlı balıklar, iltihaplanmayı azaltan ve kalp hastalığı riskini düşüren sağlıklı yağlar olan omega-3 yağ asitlerini içerir. Yağlı balıklarda bulunan yağlar karaciğer için de faydalıdır. Yağ oluşumunu önlemeye, enzim seviyelerini normal tutmaya, inflamasyonla savaşmaya ve insülin direncini arttırmaya yardımcıdır.
Karaciğer Büyümesi Genetik midir?
Karaciğer büyümesi genellikle karaciğer içindeki dokunun düzgün çalışmadığının bir işaretidir. Amiodaron ve statinler gibi bazı ilaçların alınması da karaciğer hasarına neden olabilir. Büyümüş karaciğeriniz için nasıl tedavi uygulanacağı karaciğer büyümesinin nedenine bağlı olarak değişir. Örneğin, çok fazla alkol almak sorunun kaynağı ise, organın daha fazla zarar görmemesi için alkolden uzak durulması tedavinin ilk aşaması olur. Altta yatan başka bir hastalıktan kaynaklanıyorsa dokrorun önerdiği ilaç tedavisi veya başka tür tedaviler yardımcı olabilir.
Çok çeşitli hastalıklar da karaciğer büyümesi yapabilir. Bunlar arasında enfeksiyonlar (viral hepatit gibi), toksinler (alkol gibi), genetik hastalıklar veya otoimmün hastalıklar (bağışıklık sisteminizin kendi dokularına saldırdığı) bulunur. İyi huylu ve kanserli tümörler ayrıca karaciğer büyümesine neden olabilir.
Karaciğer büyümesine yol açabilecek birçok yaşam tarzı faktörü de vardır. Bu faktörleri yönetmek, karaciğer büyümesi riskini azaltabilir. Fakat bazı genetik hastalıklar karaciğer büyümesine yol açıyorsa bu durumdan korunmak mümkün olmaz. Yine de genetik sorunlar nadir görülürken önlenebilir faktörlerin yol açtığı hastalıklarla daha sık karşılaşılır.
