Sibo, ince bağırsaklardaki bakteri üremesinin kontrolsüzce artması ile ilişkili, bağırsak geçirgenliği ve malabsorbsiyon gibi semptomlara yol açan bir durumdur. Karın ağrısı, hazımsızlık, mide bulantısı, kabızlık, ishal ve gaz gibi şikayetlerle kendini gösterir.
Sibo tedavi edilmediğinde ağrı ve yetersiz beslenmeye neden olur. Antibiyotik tedavisinin yanı sıra doğru uygulanan tıbbi beslenme tedavisi ile kontrol altına alınması mümkündür. Sibo diyetini uygulamak iyileşmenin hızlanmasına yardımcı olur ve semptomların ortadan kalkmasını destekler.
Diyet kademeli ilerleyen eliminasyon diyeti olarak tanımlanır. Sindirim sistemi iltihabının azalması ve ince bağırsaktaki zararlı bakteri üremesinin azalması amaçlanır. Şeker ve şekerli besinleri ortadan kaldırmak semptomların hafiflemesini sağlayabilir ancak uzmanlar Fodmap’ ten düşük besinlerin diyete dahil edilmesini önermektedir.
Sibo Diyetini Kimler Yapabilir?
Sibo, irritabl bağırsak sendromu ve Crohn gibi gastrointestinal hastalıklarda yaygın bir durumdur. Bu gibi hastalıklarda tedaviye ek olarak tercih edilebilir. Aynı zamanda Sibo’ nun en yaygın belirtileri arasında şişkinlik, kabızlık, karın ağrısı, ishal, besin yetersizliği, depresyon ve eklem ağrısı bulunur. Sibo bulunan kişilerin %78’ i irritabl bağırsak sendromu hastalarıdır.
Sibo Diyetini Kimler Yapmamalıdır?
Sibo diyeti gibi eliminasyon diyetleri herkese uygun bir beslenme programları değildir. Yapılan araştırmalara göre IBS (İrritabl Bağırsak Sendromu) teşhisi konmadan, bu diyetlerin uygulanması faydadan daha çok zarar vermektedir. Bunun sebebi diyetin Fodmap’ten zengin prebiyotik besinlerden fakir olmasıdır. Prebiyotik olmasıyla bağırsaktaki bakteri gelişimini destekler ve çoğalmasını etkiler. Aynı zamanda diyetin çocuklar üzerindeki etkisini gösteren sınırlı destek bulunur. Diyet bilinçli ve kontrollü bir şekilde yapılmalıdır. Seyahat dönemlerinde ve stres altındaki zamanlarda eliminasyon diyetlerinin uygulanmaması önerilir.
Sibo Diyeti Nasıl Çalışır?
Sibo diyeti, ince bağırsaktaki aşırı bakteri üremesini azaltmayı amaçlayan eliminasyon diyetidir. Beslenme programı genellikle düşük FODMAP besinleri içermektedir. Diyetin süresi 2 ila 6 hafta arasında değişkenlik gösterir.
Sibo diyeti, etkili bir yöntem olarak çalışabilir ancak hastalığın altta yatan asıl sebebini tedavi etmeyebilir. Bu nedenle ilaç tedavisinin yanında tıbbi beslenme tedavisi uygulanması doğru olacaktır.
Diyette herhangi bir değişiklik yapmadan önce uzmana danışmanız önerilmektedir.
Bir Sibo Diyetine Nasıl Başlayabilirsiniz?
Sibo diyetinin yanı sıra bağırsak hastalıklarında önerilen 3 farklı diyet daha bulunur. Bunlar düşük Fodmap diyeti, temel diyet ve spesifik karbonhidrat diyetidir. Diyet modellerinin her biri gastrointestinal hastalıklarda görülen semptomların ortadan kalkması için tasarlanmış eliminasyon programlarıdır. En az kısıtlayıcı olanı düşük Fodmap diyeti olarak kabul edilir. En kısıtlayıcı olanı ise diyetteki tüm besinleri sıvı öğün alternatifi ile değiştiren temel diyet olarak kabul edilir. Eliminasyon diyetlerinin her biri için detaylı kılavuzlar bulunmaktadır.
Sibo Diyetinde Yiyebileceğiniz Yiyecekler Nelerdir?
Sibo diyetinde tüketilmesi serbest olan besinler aşağıda listelenmiştir.
- Et, balık, yumurta
- Glutensiz kraker, yulaf ezmesi, pirinç, glutensiz erişte, kinoa, tohumlar
- Düşük Fodmap’ li şekersiz tahıllar
- Sınırlı miktarda brokoli, havuç, patates, kabak
- Zeytin
- Yaban mersini, üzüm, çilek ve portakal gibi meyveler
Sibo Diyetinde Yememeniz Gereken Yiyecekler Nelerdir?
Sibo diyetinde tüketilmesi yasak olan besinler aşağıda listelenmiştir.
- Meyve ve sebzelerde sıkça bulunan fruktoz, süt ürünlerinde bulunan laktoz
- Gluten içeren besinler
- Prebiyotiklerde yer alan fruktan
- Baklagillerde bulunan galaktan
- Tatlandırıcı olan kullanılan şeker alkolü olan polioller
- Yüksek fruktozlu mısır şurubu, bal
- Soda ve alkolsüz içecekler
- Soğan, sarımsak, bal kabağı, kuşkonmaz, fasulye, enginar, bezelye ve karnabahar gibi sebzeler
- Elma, kurutulmuş meyveler
- Sosis, şekerli tahıllar, arpa ve çavdar
- Aromalı yoğurtlar ve dondurma
Sibo Diyetiyle İlgili Gerçekler Nelerdir?
Sibo’ lu birçok kişinin; çölyak hastalığı, crohn hastalığı, diyabet, kronik pankreatit, karaciğer sirozu ve diğer bazı hastalıkları bulunabilir. Bu hastalıklara sahip olanlarda yetersiz beslenme yaygın olarak görülür. Örneğin; Sibo’ lu kişilerde A vitamini, D vitamini, E vitamini, K vitamini gibi yağda eriyen vitaminler doğru şekilde emilmeyebilir. Aynı zamanda B12 vitamini ve demir eksiklikleri oldukça sık görülür.
Bu sebeple Sibo ve altta yatan diğer hastalığı doğru yönetmek için sağlık uzmanı ve diyetisyen ile beraber hareket edilmelidir. Spesifik belirtilere uygun şekilde ilaç ve tıbbi beslenme tedavisi düzenlenir.
Sibo Diyeti Sağlıklı Bir Diyet Olarak Kabul Edilir mi?
Sibo diyeti eliminasyon temelli olduğu için gastrointestinal semptomların azalmasında etkili bir programdır. Ancak oldukça kısıtlı olduğu için yeme bozukluğu olan kişilerde atakların tetiklenmesine neden olabilir. Aynı zamanda uzun süre devam etmek bağırsak mikrobiyotası değiştiştirebileceğinden ve besin öğe yetersizliklerine neden olabileceğinden diyetisyen eşliğinde yapılması önerilmektedir.
Sibo diyeti rehber niteliğindedir. Semptomlara göre yiyecek ve porsiyonlarına karşı tolerans zamanla değişkenlik gösterecektir.
Sibo Diyeti Denemeye Değer mi?
Sibo diyeti, semptomları tedavi eden etkili bir yöntem olarak görülse dahi hastalığın altta yatan sebebini düzeltmeyebilir. Tıbbi beslenme tedavisinin yanı sıra hastalığa uygun tedaviye uzman eşliğinde başlamak gerekir.
Sibo diyeti uygularken semptomlar hafiflediğinde Fodmap’ten zengin besinler diyete yeniden eklenmelidir. Bu sayede bağırsaktaki sağlıklı bakterilerin kaybı önlenir.
Sibo diyeti veya herhangi bir düşük Fodmap diyeti uyguladıktan sonra semptomlar azalmamış veya kötüleşmiş ise tıbbi destek alınmalıdır.
Sibo Diyeti Pahalı mı?
Sibo diyette; normal inek sütü yerine düşük laktozlu süt, normal buğday ekmeği yerine glutensiz ekmek, kahvaltılık gevrek yerine kinoa gevreği tüketimi önerildiği için maliyet yükselebilir. Diyette önerilen gıdaların fiyatı normallerine oranla yaklaşık 2 kat daha pahalıdır.
Sibo diyet maliyetini düşürmek için tavsiyeler aşağıda sıralanmıştır.
- Haftalık tüketilecek besinleri önceden planlayın ve toplu pişirin.
- Arta kalan yemekleri çöpe atmayın ve dışarı çıkarken yanınızda su şişesi taşıyın.
- Haftalık liste hazırlayın ve gereksiz harcamaları önlemek için yemekten sonra alışveriş yapın.
- Dondurulmuş sebze ve meyve tercih edin. Taze olanlardan maliyeti daha düşük olabilir.
- Protein kaynağı olarak her zaman et tercih etmeyin. Kinoa, yumurta ve tofu gibi protein kaynaklarını da tüketin.
- Fodmap’ ten düşük besinleri evde kendiniz yapmayı deneyin, bunu alışkanlık haline getirin.
- Market indirimlerini takip edin, uygun fiyatlı geldiğinde bozulmayan besinleri stok yapın.
Yeni Başlayanlar için Sibo Diyeti Tarifleri Nelerdir?
Sibo diyete yeni başlayanlar için örnek yemek tarifleri aşağıdaki gibidir.
- Badem Sütü
Badem sütü için gereken malzemeler 1 su bardağı badem, 4 su bardağı su, deniz tuzu ve ¼ çay kaşığı vanilya tozudur.
Badem sütünü hazırlamak için öncelikle geceden 1 su bardağı bademi kaseye alın ve üzerini suyla kaplayın. Gece boyunca suya koyduğunuz bademleri sabah süzün ve durulayın. Dört bardak su, deniz tuzu, badem ve vanilya tozunu mikserle karıştırın. Ardından tülbent veya elek yardımıyla kavanoza süzün. Karışıma isteğe göre tarçın, kakao veya hindistan cevizi ekleyebilirsiniz. Badem sütünü dolapta 3 güne kadar saklayabilirsiniz.
Domatesli köfte çorbası için gereken malzemeler sırasıyla 1 kg dana kıyma, 1 orta boy yumurta, ½ çay kaşığı kekik, ½ çay kaşığı kuru fesleğen, 4 su bardağı et suyu, 2 su bardağı domates, 2 patates, 6 adet taze soğan, maydanoz, 1 tatlı kaşığı tuz, ½ çay kaşığı biber ve isteğe bağlı parmesan peyniridir.
Domates çorbasını hazırlamak için kıyma, yumurta, otlar, tuz ve karabiberi geniş bir kaseye alın. Elinizle yoğurun ve küçük top haline gelecek şekilde yuvarlayın. Hazırladığınız topları bir süre soğutun. Çorba tenceresine domates, yeşil soğan, kırmızı biber, patates, et suyu ve defne yaprağını alın. 10 dakika kaynatın. Soğuttuğunuz köfteleri tencereye alın ve patatesler yumuşayana kadar pişirmeye devam edin. Tuz ve karabiber ile lezzetlendirin, maydanozla süsleyin ve servis yapın.
Bezelyeli jambonlu çorba için gereken malzemeler sırasıyla 6 adet taze soğan, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 2 adet doğranmış havuç, 2 adet doğranmış çubuk kereviz, 2 jambon, ½ su bardağı kuru yeşil mercimek, bir tutam maydanoz, tuz, biber, 4 ince şerit pastırma ve 1 su bardağı bezelyedir.
Bezelyeli jambonlu çorba hazırlamak için tencereyi orta ateşte ısıtmaya başlayın. Zeytinyağı koyduğunuz tencereye yeşil soğan, havuç ve kerevizi ekleyin. Sebzeler yumuşayana kadar pişirin. Ardından dana jambonları ve suyu ekleyerek kaynamaya bırakın. Etler kemikten ayrılana kadar pişirmeye devam edin. Piştiğinden emin olduktan sonra eti kemikten ayırın ve parçalar halinde doğrayın. Bu sırada yeşil mercimekleri ilave edin ve 45 dakika kadar pişirin. Bezelye ve maydanozu ekleyin, karışımı blen edin. Parçaladığını etleri püre haline gelen çorbaya ekleyin ve servis edin.
Fesleğenli kavrulmuş domates çorbası için gereken malzemeler sırasıyla domates, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, tuz, 1 tatlı kaşığı biber, 1 demet ince doğranmış fesleğen, 6 adet doğranmış taze soğan, ⅓ su bardağı domates salçası, sebze suyu ve fesleğen yaprağıdır.
Fesleğenli kavrulmuş domates çorbasını hazırlamak için öncelikle fırını ısıtın. Domatesleri fırın tepsisine dizin, 1 yemek kaşığı zeytinyağı, tuz ve karabiberle 30 ila 40 dakika fırında kızartın. Ardından domates, fesleğen ve fırından çıkan domatesleri mutfak robotunda karıştırın. Tencerede zeytinyağını ısıtarak soğanları kavurun. Mutfak robotuna ekleyin ve yeniden çırpın. Tencereye sebze suyu, domates karışımı ve salçayı alın, kısık ateşte koyulaşana kadar pişirin. Servis yapmadan önce fesleğen ile süsleyin.
Sibo Diyeti Yaparken Kaç Kalori Tüketilebilir?
Sibo diyeti, kalori kısıtlamasına dayalı zayıflama programı değil eliminasyon diyetidir. Bu nedenle diyette önerilen bir kalori miktarı bulunmaz. Bununla beraber diyet süresince birçok besinin tüketimi kısıtlandığı için kilo kaybını önlemek adına alınan kalori artırılabilir.
Sibo diyetinde günlük alınması gereken enerjiyi hesaplamak için kişinin yaşı, boyu, kilosu, fiziksel aktivitesi ve hastalığın şiddeti gibi birçok faktör önemlidir. Tıbbi destek alarak uygulanması önerilmektedir.
Vücudun Sibo Diyetine İlk Tepkisi Nelerdir?
Sibo diyet, ince bağırsaktaki zararlı bakteri üremesini azaltmak için tasarlanmış geçici eliminasyon planıdır. Diyetin süresi genellikle 2 ila 6 hafta arasındadır. Sibo’ nun kaynaklandığı asıl sebebi tedavi etmeyebilir ancak semptomların azalmasına yardımcı olur.
Özellikle diyet uygulandığı sürede kabızlık, ishal, karın ağrısı ve şişkinlik gibi gastrointestinal semptomların azalmasına yardımcı olmaktadır.
Sibo veya Fodmap’ten düşük diyet uygulandığında semptomlar ağırlaşmaya başlar ise tıbbi yardım alınması önerilir.
Sibo Diyeti İçin Önerilen Zaman Çerçevesi Nedir?
Sibo diyeti, bağırsaklardaki bakteri üremesini azaltmak için uygulanan düşük Fodmap besinleri içeren geçici bir diyettir. Bu nedenle eliminasyon diyetleri arasındadır. Sibo diyetinin süresi kişilerde değişkenlik gösterir ancak genellikle 2 - 6 hafta arası sürmektedir.
Sibo Diyetinin Sağlık Yararları Nelerdir?
Sibo diyeti, Sibo ve diğer gastrointestinal hastalıklardaki belirtilerin ortadan kaybolmasını amaçlayan beslenme programıdır. Bununla beraber diyetin sağlığa olan faydaları aşağıda listelenmiştir.
- Sibo’ nun tedavi edilmesi, diğer sağlık fonksiyonlarının da olumlu etkilenmesini sağlar.
- Sibo tedavisinin; huzursuz bağırsak sendromu, kan şekeri, kolesterol, rosacea, depresyon, romatoid artrit ve çölyak hastalıklarında etkili olduğu düşünülmektedir.
- Sibo diyeti; bağırsak bakterilerinin çoğalmasını engelleyebilir, iltihabı azaltabilir ve beslenme eksikliklerinin giderilmesine yardımcı olabilir.
- Ek olarak, Sibo’ nun koroner arter hastalığı, hipotiroidi, kronik pankreatit, kronik böbrek hastalıkları, diyabet ve Parkinson gibi hastalıklarla ilişkili olduğu bilinmektedir. Sibo tedavisinin bu koşullarda etkili olup olmadığı halen araştırılmaktadır.
Sibo Diyetinin Sağlık Riskleri Nelerdir?
Sibo diyeti gibi eliminasyon diyetleri herkese uygun bir beslenme programları değildir. Yapılan araştırmalara göre IBS veya diğer gastrointestinal hastalık teşhisi konmadan, bu diyetlerin uygulanması faydadan daha çok zarar vermektedir. Bunun sebebi diyetin Fodmap’ten zengin prebiyotik besinlerden fakir olmasıdır. Prebiyotik olmasıyla bağırsaktaki bakteri gelişimini destekler ve çoğalmasını etkiler. Aynı zamanda diyetin çocuklar üzerindeki etkisini gösteren sınırlı destek bulunur. Diyet bilinçli ve kontrollü bir şekilde yapılmalıdır.
Sibo diyet oldukça kısıtlı olduğu için yeme bozukluğu bulunan kişilerde atakların tetiklenmesine neden olabilir. Bununla beraber uzun süre diyeti devam ettirmek bağırsak mikrobiyotasının dengesini bozabilir.
Sibo diyetinin sonucunda oluşabilecek besin yetersizliklerini önlemek için uzmandan destek alınması önerilir.
Sibo Diyeti Kanıtlara Dayalı mı?
Sibo semptomlarını azaltmak için ilk tedavi antibiyotikler olarak görülmektedir. Ancak yapılan çalışmalara göre laktoz ve şeker tüketimini kısıtlamak gibi diyetteki değişiklikler bağırsaktaki aşırı bakteri üremesinin önüne geçmeyi destekler niteliktedir.
2010 yılında yapılan bir araştırma Sibo diyetinin, antibiyotik ve probiyotiklerle beraber uygulanabileceğini göstermektedir. Aynı zamanda araştırmaya göre, probiyotik takviyeleri ve probiyotikten zengin gıdalar diyete dahil etmek Sibo semptomlarının azalmasına yardımcı olmaktadır.
Yapılan çalışmalar, sibo diyetini uygularken daha fazla su içmenin ağrıyı azalttığını ve sindirimi kolaylaştırdığını göstermektedir.
Sibo Diyeti Güvenli ve Sürdürülebilir mi?
Düşük Fodmap diyetine göre Sibo diyeti üzerine daha az bilimsel kanıt bulunmaktadır. Ancak Sibo diyeti daha az kısıtlayıcı olduğu için riskleri de daha azdır. Fodmap diyeti daha fazla araştırılmasına karşın daha kısıtlayıcıdır. Aynı zamanda Fodmap diyetinin 3 aydan daha uzun süre uygulanması yetersiz beslenme ile ilişkilendirilmektedir.
Sibo diyeti belirli kısıtlamalara dayandığı ve tıbbi beslenme tedavisi niteliğinde olduğu için güvenliğini artırmak amacıyla uzman eşliğinde uygulanmalıdır. Diyetin risklerini en aza indirmek ve sürdürülebilirliğini artırmak için diyetisyen rehberliği önemlidir.
