Prostat bir salgı bezidir. Prostatit, prostat bezinin iltihabıdır. Bu hastalıkta gelişen enflamasyon nedeniyle prostat bezi şişmekte ve ağrımaktadır. Prostatit bazen bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklansa da, sıklıkla mikrobik bir durum bulunmayabilir ve hangi nedenle prostatit geliştiği tam olarak anlaşılamaz. Genellikle daha ileri yaştaki erkeklerin sorunları olan prostat büyümesi veya prostat kanserine karşılık, prostatit her yaştaki yetişkin erkekte görülebilir. İdrar torbasının (mesane) hemen altında yer alan, içerisinden idrar kanalının (üretra) geçtiği ve ayrıca spermleri testislerden getiren tüplerin (vas deferens) açıldığı bir organdır. Prostat bezinin asıl görevi ise meniyi oluşturan sıvının bir bölümünü salgılamaktır. Büyümemiş hali ile yaklaşık bir ceviz boyutundadır.
Prostat Belirtileri Nedir?
Prostat hastalıkları ile ilgili olabilecek şikayetler şu şekildedir:
- Geceleri sık idrara kalkma
- Ani idrar sıkışıklığı, idrar tutma zorluğu
- İdrar yaptıktan sonra devam eden damlamalar
- İdrar yapamama hali
- İdrar veya menide kan görülmesi
- Zayıf veya kesikli idrar akışı
- İdrarda yanma veya ağrı
- Sık işeme ihtiyacı
- Mesaneyi tam boşaltamama hissi
- Ağrılı boşalma
- Kasık, kalça, bel, sırt ve/veya bacak ağrıları
- İşemeye başlamada ve sonlandırmada güçlük
Bu yakınmalar prostat ve alt idrar yolları sorunları ile ilgilidir. Ancak prostatın hangi tür hastalığına bağlı olduğu ancak üroloji uzmanı muayenesi ve gerekli tanısal incelemeler sonucunda saptanabilir. Erken dönemde prostat hastalıkları herhangi bir şikayete neden olmayabilir. Bazen belirgin herhangi bir şikayet olmaksızın parmakla prostat muayenesi ile veya PSA (Prostat Spesifik Antijen) testi, idrar analizi, radyolojik görüntülemeler (ultrasonografi, multiparametrik prostat MR), prostat biyopsisi (MR/US Füzyon Prostat Biyopsi) yoluyla hastalık tanısı konabilir. İdrar yollarını ilgilendiren belirti ve bulguların altta yatan nedenini sadece bir doktor söyleyebilir. Bu tip yakınmalardan şikayet eden kişi mutlaka bir üroloji uzmanına görünmelidir.
Prostat Kimlerde Görülür?
Prostat bezi, erkeklerde 30'lu yaşlarda büyümeye başlar ve yaşamın sonuna kadar sürer. 50 yaşın üzerindeki erkeklerin yarısında prostat büyümesi görülürken, 60 yaş sonrası bu oran %65'e çıkmaktadır. 80'li yaşlarla birlikte de büyüme oranı %90'ı da geçebilmektedir.
Prostat Çeşitleri Nedir?
Prostat Kanseri, Prostat İltihabı, Prostat Büyümesi gibi çeşitleri mevcuttur.
1. Prostat Kanseri
Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser çeşididir. Kansere bağlı ölümlerde ise ikinci sırada yer alır. Sağlıklı bir erkeğin hayat boyu prostat kanserine yakalanma riski yaklaşık olarak %17’dir. Yani her 6 erkekten biri prostat kanserine yakalanmaktadır. Prostat kanseri, prostat dokusunu oluşturan bazı hücrelerin anormal seyir göstererek tümöral yapılara dönüşmesi sonucu meydana gelmektedir. Prostatın sadece bir kısmından gelişebileceği gibi birden çok kısmında da gelişebilir. Genellikle 65 yaş üstünde görülen bu hastalık erken dönemlerinde hiçbir belirti vermeyebilir. Fakat tedavi edilmezde zamanla büyüyerek idrar kanalına baskı yaratabilir. Böyle hastalarda idrar yapmayla ilgili bazı şikayetler baş gösterir. Tanı ve tedavide geç kalınmış bazı hastalarda kanserli dokular prostat içinde sınırlı kalmayıp etraf dokulara yayılım gösterebilir. Prostat kanseri özellikle kemiklere yayılım gösterir. Bu yayılımı olan hastalarda yaygın kemik ağrıları görülebilir. Kan örneğiyle bakılan PSA (prostat spesifik antijen) testi ile prostat kanseri erken teşhis edilebilir. Prostat kanserinin erken teşhisi, tedavi olanaklarının artması açısından önemlidir.
PSA’nın yüksekliği kanser olduğu anlamına gelmediği gibi düşüklüğü de kanseri ekarte etmek için yetersiz kalmaktadır. PSA değeri normal sınırlarda olan her 5 hastadan 1’inde prostat kanseri tespit edilmektedir. Bu sebeple prostat kanserinin teşhisinde PSA değeri ile birlikte parmakla prostat muayenesi gündeme gelir. Bu muayene ile PSA değerine bakılmaksızın prostat kanseri varlığı hakkında bir fikir sahibi olmak mümkündür. Bu tetkikler sonucu şüphelenilen hastalara prostat kanserinin teşhisi için bazı ilave tetkikler yapılabilir.
Prostat kanseri tespit edildikten sonra tedavi, hastalığa bağlı faktörler (evresi, yaygınlığı) ve hastaya bağlı faktörler (genel durumu, yaşı, ek hastalıkları) göz önünde bulundurularak planlanır.
2. Prostat İltihabı
Prostat iltihabında görülebilecek belirtiler şunlardır:
- Boşalma sırasında ağrı
- Bacak arasında ağrı (özellikle uzun süre oturmadan sonra)
- Leğen kemiğinde, peniste, belde ve kalçada ağrı
- İdrar yaparken ağrı
- Sık idrara çakma
- İdrar yapmada zorluk
- Prostat iltihabının dört farklı çeşidine göre bu belirtiler farklılık gösterebilir.
Prostat iltihabının tedavisinde, hastalığın akut (ani) ya da kronik (tekrarlayan) yapıda olmasına bağlı olarak değişir.
3. Prostat Büyümesi
Prostat büyürken idrar yolunu tıkayarak idrar akışını engellemeye başlar. Tıkanıklığın derecesine bağlı olarak hastalarda idrar yapmayla ilgili bazı şikayetler meydana gelir. Prostat büyümesi durumunda genellikle idrar torbası tam olarak boşaltılamadığından içeride kalan idrar, tekrarlayan enfeksiyonlara ve böbrek fonksiyonlarında kalıcı bozulmaya yol açabilmektedir. Aynı zamanda BPH sebebiyle görülen şikayetler, hastaların hayat kalitesini oldukça düşürmektedir. “Prostat büyümesi tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.”
Prostatın Zararları Nedir?
Tedavi edilmeyen iyi huylu prostat büyümesinde idrar yapma sorunları devam eder. İlerleyen evrelerde ayrıca, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, idrarda kanama, böbreklerde fonksiyon bozukluğu ve mesane taşları gelişebilmektedir.
- Sık idrara çıkma
- Ani idrar yapma isteği
- İdrar kaçırma
- İdrar yaparken yanma ve sızı hissinin olması
- İdrar kuvvetinin ve kalınlığının azalması
- İdrarı başlatmakta güçlük
- Kesik kesik idrar yapma
- İdrarın sonunda damlama
- İdrarı tam boşaltamama hissi
- İdrarda kan
Prostat için Hangi Doktora Gidilir?
Prostat ile ilgili şüphesi olan kimselerin, hastanelerin Üroloji kliniklerine başvurması gereklidir.
Prostat Nasıl Tedavi Edilir?
Prostat tedavisinde temel belirleyici etkenler hastanın yakınmalarının dozu ve prostat büyümesinden kaynaklanan fiziksel ve fonksiyonel sorunlardır. Hastaların bir kısmında ciddi bir yakınma belirtilmese de tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, tekrarlayan kanlı idrar yapma, mesanede taş gelişimi, böbrek yetmezliğinin bulunması tedavi gerektiren durumlardır.
Prostat Büyümesinde (BPH) Tedavi Yolları Şunlardır:
- Medikal (ilaçla) Tedavi
- Prostat SBA
- Prostat Ameliyatı
- Klasik Cerrahi Yöntemler
- Lazerli Cerrahi Yöntemler
- Prostat büyümesinin tedavisinde prostat ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçların, her ilaç kullanımında olduğu bazı yan etkileri vardır.
Prostat Tedavisinde Hangi Takviye Edici Gıdalar Kullanılmalıdır?
Fit1001 Product aracılığıyla AlchemLife Prostaquil 30 Kapsül ile tanışın. AlchemLife Prostaquil 30 Kapsül içeriğinde çeşitli bitkisel ekstreler bulunan bir gıda takviyesir. İçeriğindeki bitkisel ekstreler ile prostat sağlığının korunmasına yardımcı olmak ve semptomlara karşı rahatlatıcı etki göstermeye yarayan bir gıda takviyesidir. Coldsea Krill Oil AlchemLife Prostaquil 30 Kapsül ürününe benzer en iyi prostat sağlığı gıda takviyelerini görmek için inceleyip ve karşılaştırabilirsiniz.
Prostat Nasıl Küçültülür?
Prostat büyümesi tedavisinde kullanılan bazı seçenekler elbetteki bulunmaktadır. Bunlar ilaç tedavisi ve ameliyat olmak üzere başlıca iki gruba ayrılabilir. Eğer hastanın şikayetleri çok fazla değil ve hayat kalitesini çok fazla düşürmüyorsa, başlangıçta, genellikle ilaç tedavisi önerilir ve uygulanır. Prostat ilaçlarından bir grubu prostat bezindeki ve mesane boynundaki kasları gevşeterek etkili olur. Xatral ve Flomax bu grupta olan ilaçlardandır. Prostat ve mesane boynundaki düz kasları gevşeyince, idrar daha rahat bir şekilde dışarıya çıkar. Bu grup ilaçlar prostat bezini küçültmez. Alfa blokörler grubundaki ilaçlarda kendi aralarında farklı alt gruplara ayrılır. Hepsinin de etki mekanizması aynıdır. Etkinlikleri de birbirine yakın olan bu ilaçların yan etkileri birbirinden bir miktar farklılıklar gösterebilir. Prostat büyümesinin tedavisinde kullanılan bir başka ilaç grubu ise 5-Alfa Redüktaz İnhibitörleri adı verilen ilaçlardır. 5-Alfa Redüktaz İnhibitörleri etkilerini, erkeklik hormonu olarak da bilinen testosteron hormonunun daha aktif formu olan dihidro testosterona dönüşmesini engelleyerek gösterir. Bu ilaçlar kullanılmaya başlandıktan sonra yaklaşık 6 ay sonra, prostat bezini %50 oranında küçültür. Bu grup ilaçlar prostatı büyük olan (40 gramın üzerinde) hastalarda daha etkili olmaktadır. Bu yüzden prostatı küçük olan hastalarda tercih edilmez. 5-Alfa Redüktaz İnhibitörleri, kullanımına bağlı olarak kan PSA düzeyinde düşüş görülür. PSA düzeyi prostat kanseri taramasında kullanılan önemli testtir. Bu yüzden bu grup ilaç kullanan hastalarda PSA düzeyi iki ile çarpılarak hesaplanmalıdır. İlaç tedavisine rağmen, bazı prostat hastalarında şikayetler zamanla artar. Bu hastalarda tedavi seçeneği olarak ameliyat uygulanır. Prostat büyümesinin ameliyat ile olan tedavisinde en sık uygulanan ameliyat TUR-P (Transüretral prostat rezeksiyonu) ameliyatıdır. Bu ameliyatta, penis ucundan üretraya (idrar kanalı) ince bir alet ile girilerek prostata ulaşılır. Prostatın idrar kanalına bası yaparak daraltan büyüyen kısımları tıraşlanarak küçük parçalar şeklinde kesilir ve dışarı alınır. TURP ameliyatından sonra hasta birkaç gün hastanede kaldıktan sonra evine gönderilir. Prostat büyümesinde kullanılan başka ameliyat yöntemleri de vardır. Açık prostat ameliyatı, eskiden daha sık uygulanan bir yöntemdi. Teknolojideki gelişmelerle birlikte artık daha az uygulanmaktadır. Ancak bazı durumlarda bazen açık prostat ameliyatı gerekebilir. Açık prostat ameliyatı günümüzde aşağıdaki durumlarda uygulanmaktadır:
- İdrar kesesinde divertikül adı verilen balonlaşmanın olması
- Prostatın çok büyük olması (100 gramın üzerindeyse)
- İdrar kesesinde büyük bir taşın ya da taşların bulunması
TURP, açık prostat ameliyatı ve lazer ile uygulanan prostat ameliyatlarının hepsinde amaç, büyüyen prostat dokusunu çıkarmaktır. Prostatın büyüyen dokusu çıkarılır ancak prostat bezi yine yerinde kalır. Bu ameliyatlar prostat şikayetlerini gidermede oldukça başarılıdırlar, ancak bazı yan etkileri vardır. Bu ameliyatların hepsinde, ameliyat sonrası dönemde genellikle retrograd ejekülasyon adı verilen durum görülür. Retrograd ejekülasyon, orgazm sırasında meninin penisten dışarı fırlamaması, bunun yerine mesaneye doğru akmasıdır. Mesaneye giden meni, işeme sırasında idrarla birlikte dışarı atılır.
Prostat Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Prostat biyopsisi farklı iki şekilde uygulanabilmektedir. Bunlar; perine yolu ile uygulanan transperineal biyopsi ve transrektal prostat biyopsisidir. Transrektal prostat biyopsisinde hasta yan yatırılmakta ve dizlerini karnına doğru çekmesi istenmektedir. Prostat bezi çevresi uyuşturulmakta ve yaklaşık 20 dakika süren bu işlemde iğne kalın bağırsağı delerek parça alabilmektedir. Bu nedenle nadir de olsa enfeksiyon riski bulunmaktadır. Transperineal biyopsi işlemi ise daha az başvurulan bir yöntem olmakla birlikte anestezi uygulaması altında gerçekleştirilmektedir. Biyopsi iğnesi perineden prostat bezine gönderilmektedir ve bu işlem yaklaşık 30 dakikada tamamlanmaktadır.
