Ayva, özellikle Avrupa ve Asya'nın ılıman bölgelerinde yetişen bir meyvedir. Ayva, yüksek miktarda doğal asit içerdiği için ayva sirkesi yapımında tercih edilir. Bu sirke, beyaz sirke ya da elma sirkesi alternatifi olarak kullanılabilir; soslarda, salata soslarında ya da baharat olarak tüketmek mümkündür. Ayva sirkesi hazırlamak için çürük olmayan, tam olgunlaşmış ayvalar gerekmektedir. Olgun ayva; parlak renkli, yumuşak, tatlı, pürüzsüz ciltli olup, kokusu yoğundur.
Olgun ayva, kalın bir şurup elde edilene kadar kaynatılır. Bu şurup, kapalı kaplarda iki yıla kadar saklanabilir. Mayalanma ve fermantasyon süreci sıcak havalarda daha hızlı ilerlediği için ayva sirkesi karışımını haziran veya temmuz gibi yaz aylarında hazırlamak idealdir. Asetik asit içeren ayva sirkesi, plastik veya çelik kaplarda saklandığında, kapların üretiminde kullanılan zararlı maddelerle reaksiyona girebilir. Bu yüzden cam kaplarda saklanmalıdır.
Tarih boyunca birçok faydası nedeniyle ayva sirkesi, baharat ve sağlık toniği olarak kullanılmıştır. Ayva sirkesi, yüksek C vitamini içerir, bağışıklık sistemini güçlendirir ve antioksidanlarla hücreleri korur.
Ayva sirkesinin sağlık için faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ağız sağlığını korur, diş eti sağlığını destekler ve ağız kokusunu giderir.
- Kan şekerini düzenler ve emilimini yavaşlatır.
- Sindirim ve bağışıklık sistemlerini destekler.
- Saç sağlığını destekler ve kırmızı kan hücresi üretimini teşvik eder.
- Lifli yapısıyla tokluk hissi verir, zayıflamaya yardımcı olur ve bağırsak hastalıklarına karşı koruma sağlar.
- Ağız içi yaralarına ve idrar yolu iltihaplanmalarına iyi gelir.
- Soğuk algınlığına karşı korur ve toksin atılımını destekler.
- Cilt sağlığını destekler ve parlaklık kazandırır.
- Regl ağrılarını azaltır, sakinleştirir ve uyku kalitesini artırır.
- Boğaz ağrılarına iyi gelir ve dolaşımı destekler.
- Soğuk havalarda ayva suyu, direnç ve sağlık kazandırır.
- Öksürük gibi sorunları azaltır ve sindirim sistemini hızlandırır.
Ayva çekirdeği, cilt ve saç sağlığına katkıda bulunur. Doğal maskeler ve kremler için kullanılabilir. Leke, yanık, kırışıklık, kızarıklık, sivilce, akne ve ciltteki diğer sorunları azaltır. Nemlendirici özelliktedir ve gözenekleri sıkılaştırır. Ayva çekirdeği bal ile tüketildiğinde enfeksiyonlara karşı koruma sağlar ve ishal problemi olan çocuklara fayda sağlar.
Sindirim Sağlığını İyileştirir
Ayvanın haşlanarak tüketilmesi gaz problemlerini giderir ve sindirime yardımcı olur. Hem kabızlığa iyi gelirken hem de ishal gibi şikayetlerin önlenmesine yardımcıdır. Yüksek lif içeriği dışkının normal hacminin oluşmasına yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, ayva özünün ülseratif kolit gibi inflamatuvar bağırsak hastalıklarına karşı koruyucu özellik taşıdığını göstermektedir. Erken evre araştırmalara göre ayvada bulunan bileşikler mide ülserinin tedavisine de yardımcı olabilir. Bir çalışma, mide ülserine sebep olan Helicobacter pylori'nin ayva sayesinde büyümesinin engellendiğini göstermiştir. Reflü hastalığı semptomlarını yönetmekte de yardımcı olabilir.
Ayva, lifli yapısıyla tokluk hissini artırarak sindirime yardımcı olur, zayıflamaya katkıda bulunur ve bağırsak hastalıklarına karşı koruma sağlar. Ayrıca bağışıklık sistemini destekler.
Kan Şekerini Düzenler
Glisemik indeksi düşük olan ayva, kan şekerini hızla yükseltmez. Diyabeti olan ya da diyet yapanlar için idealdir. Lifli yapısıyla tokluk süresini uzatarak zayıflamaya yardımcı olur. Ayva, haşlanarak ya da buharda pişirilerek tatlı ihtiyacını karşılamak için de tercih edilebilir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Ayva, içerdiği C vitamini ve fitokimyasallar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Mineraller açısından zengin olan ayva; saçları besler ve uzatır. Demir, bakır ve çinko gibi minerallerle kırmızı kan hücrelerinin üretimini destekler.
Kalp Sağlığını Korur
Ayva, yüksek potasyum içeriği sayesinde kan basıncını düzenler. Çözünebilir bir lif olan pektin kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur. Demir, çinko ve bakır gibi minerallerle kanın akışkanlığını artırarak dolaşımı olumlu yönde etkiler.
Cilt Sağlığını İyileştirir
Yüksek oranda demir, bakır ve çinko mineralleri içeren ayva, kırmızı kan hücrelerinin üretimini artırarak dolaşımdaki oksijen miktarını yükseltir. Bu sayede cildin daha sağlıklı ve genç görünmesine katkıda bulunur.
