Bitkisel süt olarak da bilinen vegan süt, temel olarak geleneksel hayvan sütünün dokusuna, tadına ve kalitesine benzeyen bitki bazlı bir süttür. Son yıllarda birçok insanın geleneksel hayvansal süt ürünleri yerine bu seçeneğe kaymasıyla oldukça popülerlik kazanmıştır. Sade olarak tüketilebileceği gibi farklı tariflerde kullanılması da mümkündür.
1. Pirinç Sütü
Adından da anlaşılacağı üzere pirinçten elde edilen bu süt, vegan veya laktoz intoleransı olan insanlar tarafından güven içinde kullanılmaktadır. Bu süt çeşidi, pirinçten yapılır ve yağ oranının düşük olduğu bilinir. Diğer süt formları için iyi bir alternatif olarak öne çıkar. Kahverengi veya beyaz pirincin haşlanması ile yapılan bu sütte şeker kullanılmaz. Ticari amaçla tüketilen pirinç sütlerinde bazı ilave tatlandırıcılar bulunabilir. Pirinç sütü hafif köpüklüdür ve görünüş olarak diğer sütlere benzer. İnek sütünden daha hafiftir.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz pirinç sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- 3/4 su bardağı pişmemiş uzun taneli beyaz pirinç
- 4 su bardağı su
- 1 tutam tuz
- İsteğe bağlı olarak şeker ya da akçaağaç şurubu
- vanilya özütü ( isteğe bağlı )
2. Kaju Sütü
Kaju sütü, bütün kaju fıstığı ve sudan yapılan popüler bir vegan süt alternatifidir. Kremsi ve yoğun bir kıvama sahiptir. Vitaminler, mineraller, sağlıklı yağlar ve diğer faydalı bitki bileşenleri bakımından zengindir. Şekersiz ve şekerli çeşitleri bulunan kaju sütü, çoğu tarifte inek sütünün yerine kullanılabilir. Bağışıklığı arttırıcı etkisinin yanında, kalp, göz ve cilt sağlığını da iyileştirebilir. Ev yapımı kaju sütlerinin süzülmesine gerek yoktur, bu da içerisindeki lif oranını arttırır.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz kaju sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Kaju fıstığı
- Su
- Tatlandırıcı (isteğe bağlı)
3. Soya Sütü
Soya sütü, genellikle inek sütüne alternatif olarak tüketilen, bitki bazlı, aslen süt ürünü olmayan bir içecektir. Soya fasulyesinden yapılır ve birçok marka soya sütlerini D vitamini ve kalsiyum gibi vitamin ve minerallerle güçlendirerek piyasaya sunar. Kahvenizde, smoothienizde veya mısır gevreğinizde rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz soya sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Suyu çıkarılmış soya fasulyesi
- Tatlandırıcı
- Su
- Koyulaştırıcı
4. Badem Sütü
Badem sütü, son yıllarda oldukça popüler hale gelen besleyici, fındık bazlı bir içecektir. Badem sütünün tadı hafiftir ve pek çok insan onu diğer bitki bazlı süt seçeneklerinden daha lezzetli bulduğu için tüketir. İnek sütüne alternatif olarak kullanılabilir; bu nedenle kahve, yulaf ezmesi veya tatlı tariflerinde kullanmak mümkündür. Badem sütü, çiğ bademleri ıslatarak, öğüterek ve süzdürerek yapılabilir. Badem sütünün ticari amaçlı üretilenleri, içeceğin besin içeriğini artırmak için kalsiyum, riboflavin, E vitamini ve D vitamini gibi besinlerle takviye edilir. İnek sütü içemeyen veya içmemeyi seçenler için harika bir alternatiftir, ancak birçok insan sadece tadını beğendiği için de badem sütü tüketebilir.
Badem sütü ile günlük A vitamin ihtiyacınızın yüzde 6’sını, E vitamini ihtiyacınızın yüzde 22’sini, D vitamini ihtiyacınızın yüzde 9’unu karşılayabilirsiniz. Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz badem sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Badem (gece boyunca veya iki güne kadar suda bekletilmiş olmalıdır)
- Su
- İsteğe göre tatlandırıcı
5. Yulaf Sütü
Yulaf sütü, tam yulafın tanelerinden bitki materyalinin su ile özümlenmesiyle elde edilen bir bitki sütüdür. Yulaf sütü kremsi bir dokuya ve yulaf ezmesine benzeyen bir tada sahiptir. Ticari olanlar genellikle şekerli, şekersiz, vanilya ve çikolata gibi çeşitli aromalarda üretilir. Kahve, kahvaltılık gevrek, tatlı tarifleri gibi inek sütünün kullanıldığı birçok yerde yulaf sütü kullanılabilir. Günlük D ve A vitamininin yüzde 20’sini, potasyum ihtiyacının ise yüzde 8’ini karşılamaktadır. Yulaf sütü, özellikle takviye edilmişse zengin bir besin kaynağı olarak görev alır. Badem, soya ve inek sütünden daha fazla kalori, karbonhidrat ve lif içeriğine sahiptir, ancak soya ve süt sütünden daha az protein içerir.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz yulaf sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Yulaf
- Su
- İsteğe göre farklı tatlandırıcılar
6. Kenevir Sütü
Kenevir sütü, kenevir bitkisinden çıkan su ve tohumların karıştırılmasıyla elde edilen, süt ürünü olmayan bir içecektir. Topraksı, lezzetli bir tada ve yoğun bir kıvama sahiptir. Kahve, çay, tahıl gevrekleri, smoothieler ve süt gerektiren diğer tüm tariflerde inek sütünün yerine kenevir sütü kullanılabilir. Kenevir sütü, sadece inek sütünden kaçınanlar için değil, aynı zamanda ağaç fıstığı alerjisi olanlar için de iyi bir tercihtir.
Kenevir sütü birçok temel besin açısından zengindir ve birkaç önemli sağlık yararı sağlar. Sağlıklı yağlar, proteinler, vitaminler ve mineraller içerir. Kenevir sütünü içmenin potansiyel sağlık yararları olsa da, bazı insanlar için riskler barındırabilir. Yağlı inek sütü ile karşılaştırıldığında, kenevir sütü daha az kalori, protein ve karbonhidrat oranına sahiptir. Ayrıca diğer bitki bazlı süt alternatiflerinden daha fazla protein ve sağlıklı yağ içerir. Ticari olarak üretilen kenevir sütü ayrıca ilave şekerler ve koyulaştırıcılar içerebilir; bundan dolayı içeriği dikkatli bir şekilde okunmalıdır.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz kenevir sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Kenevir tohumu
- Su
- İsteğe bağlı tatlandırıcı
7. Bezelye Sütü
Bezelye sütü, inek sütüne alternatif olan bitki bazlı bir süttür. Un haline getirilmiş sarı bezelyelerden üretilir. Protein, beyaz rengini veren lif ve nişastadan ayrılır. Daha sonra protein saflaştırılır ve su ve diğer bileşenlerle karıştırılır. Bezelye sütü, vücutta büyüme ve onarım için gerekli olan yararlı protein oranına sahiptir. 250 mililitresi porsiyon başına 8 g protein içerir. Diğer güçlendirilmiş bitki sütleri gibi, bezelye sütü de kemikler ve kaslar için gerekli olan kalsiyum ile güçlendirilmiştir. İnek sütünden %50 daha fazla, badem ve kaju sütü ile aynı miktarda kalsiyum içerir.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz bezelye sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Kuru sarı bezelye
- Ayçiçek yağı
- Vanilya özü
- Tuz
8. Fındık Sütü
Fındık sütü, suya batırılmış ve sabah latte veya smoothienizde kullanabileceğiniz kremsi bir içecekle karıştırılmış fındıklardan elde edilen, süt ürünü olmayan bir inek sütü alternatifidir. Marketten birçok çeşit fındık sütü satın alabilirsiniz, ancak genellikle diyet programında olanlar için uygun olmayabilecek koruyucular ve ilave şekerler içerirler.
Fındık sütü, çeşitli vitamin, mineral ve amino asit içeren mükemmel bir lif kaynağıdır. Sağlığa faydalarının yanı sıra, hayvansal süt ürünlerine göre daha çevre dostudur. Ticari amaçla üretilen fındık sütü, piyasadaki herhangi bir bitki veya fındık bazlı sütten daha fazla sera gazı emisyonu kaynağı olan geleneksel inek sütü üretiminden daha az çevresel etkiye sahiptir.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz fındık sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Çiğ fındık
- Su
- Tatlandırıcı
9. Hindistan Cevizi Sütü
Hindistan cevizi sütü, olgun hindistancevizinin rendelenmiş hamurundan elde edilen açık, süt beyazı bir sıvıdır. Hindistan cevizi sütünün şeffaflığı ve lezzetl, tadı, çoğu doymuş yağ olan yüksek yağ içeriğinden kaynaklanmaktadır. Bu sütte E, K ve C vitaminleri bulunur. Aynı zamanda niasin, ribovflavin, tiamin gibi kompleks B vitaminleri içerir.
Evde de kendi imkânlarınızla kolayca hazırlayabileceğiniz hindistancevizi sütü için gerekli malzemeler şunlardır:
- Hindistancevizi meyve parçaları
- Sıcak su
Vegan Sütlerin Zararları Nedir?
Vegan sütün zararları şunlardır:
- Doğal bitkiler kullanıldığı için kontrolsüz tüketimde doğaya zararı vardır.
- Vegan sütler kalsiyum yönünden zayıftırlar.
- Bazı vegan sütler kolesterolü yükseltebilir.
- Özellikle ticari olanlarda şeker oranı yüksektir.
Laktoksuz Süt Vegan mıdır?
Laktozsuz süt, laktozu parçalamaya yardımcı enzimlerden olan laktaz içeren bir süt ürünüdür. Süt sindirimine yardımcı olmak için laktaz içermektedir. Buna rağmen normal sütle aynı etkileyici besin profiline sahiptir. Laktozsuz süt vegan süt çeşitlerinden değildir.
Vegan Yoğurt Nasıl Yapılır?
Hindistan cevizi sütü, yulaf sütü, badem sütü, kaju sütü ve soya sütü gibi bitki bazlı sütlerle yapılan vegan yoğurt, bağırsak dostu probiyotiklere sahiptir. Elde ettiğiniz vegan sütü mayalanması için ılık bir tencereye bırakın. Mayalanan yoğurdunuzu soğuduktan sonra afiyetle tüketebilirsiniz.
