Prolin Nedir?

Prolin Nedir?

Prolin amino asidinin vücuttaki faydaları nelerdir? Prolin amino asidi hangi besinlerde bulunur? Vücut için elzem midir?

Proteini oluşturan 20 temel amino asitten biri olan prolin, iminoasit olarak da adlandırılabilir. Prolin dışındaki amino asitler birincil amin grubu taşırlar. Prolin ise birincil amin grubundan yoksundur. Bunun nedeni; yan zincirinde yer alan üç karbon atomunun bir halka oluşturarak peptid bağındaki nitrojen atomuna bağlı olmasıdır. Hem L- hem de D- ön eki de alabilen prolin, eğer önüne bir ek konmadan isimlendirilmişse bu da L-prolin anlamı taşımaktadır.    

Prolin Faydası Nedir?

Prolin amino asidinin pek çok faydası vardır. Kan damarlarının bütünlüğünü koruyarak eklem sağlığını iyileştirmektedir. Çeşitli kardiyovasküler hastalıklarda da prolinin pek çok olumlu etkisi bulunmaktadır. Kolajen üretimine yardımcı olarak kolajen eksikliğinin önüne geçer. Dokuları ve mukozaları iyileştirir. İmmünoglobulinlerin korunmasına yardımcı olarak organizmaların bağışıklığını güçlendirerek gelişmelerine yardımcı olur. 

Özetle prolinin vücuttaki fonksiyonu 2 genel başlıkta incelenir: kolajen oluşumundan sorumludur ve damar sertliği (ateroskleroz) riskini azaltır. Bu fonksiyonlarına bağlı olarak vücuda önemli faydalar sağlar. Prolin faydaları aşağıda listelenmiştir:

  • Prolin damarların normal yapıda yani elastik yapı ve genişleyebilme özellikte kalmasını sağlar.
  • Prolin vücutta uygun damar basıncını korumak için kullanılır.
  • Kanın vücutta uzun mesafeli dolaşım yapabilmesini sağlar.
  • Cilt yapısının çok daha sıkı ve canlı görünüme ulaşmasını sağlar.
  • Yaraların ve kesiklerin kısa sürede kapanmasına katkıda bulunur.
  • Eklem ve kas ağrılarında, sindirim sistemi sorunlarında azalma sağlar.
  • Vücutta oluşan iltihaplanmaların tedavi sürecini hızlandırır.
  • Çalışmalarla kanıtlanmış faydaları arasında kandaki yağ miktarının ve kardiyovasküler hastalık riskinin azaldığı da görülmüştür.
  • Metabolizmada, özellikle arginin, poliamin ve glutamatin sentezinde önemlidir.
  • Antioksidatif reaksiyonlarda ve bağışıklık sistemini üzerinde önemli rol oynar.
  • Enzim aktivitelerinin harekete geçirilmesinde rol oynar.

Prolin Hangi Besinlerde Bulunur?

Prolin, kolajeni meydana getiren amino asitlerden biridir. Kolajen içeren besinler aynı zamanda prolin de içermektedir. Bu besinler şunlardır:

  • Kemik suyu
  • Tavuk
  • Yumurtanın beyazı
  • Ginseng
  • Deniz mahsulleri
  • Turunçgiller
  • Sarımsak
  • Fasulye
  • Ham bal

Prolin Eksikliğinin Belirtileri Nedir?

Her ne kadar kesin olarak kanıtlanmamış bile olsa prolin eksikliğinde şu belirtiler görünmektedir:

  • Yorgunluk
  • Uykusuzluk
  • Yara iyileşmelerinde yaşanan gecikmeler
  • Cilt ülserleri
  • Prolin metabolizmasındaki kusurlar
  • Enfeksiyon
  • Cilt kırışıklıkları

Prolin Eksikliği Neden Olur?

Prolin eksikliğini başında, tüketilen besinlerden alınan prolin oranının düşüklüğü gelmektedir. Vücudumuz kendi başına prolin üretebilir; ancak protein ağırlıklı beslenilmediği durumlarda prolin eksikliği yaşanabilir.

Prolin Fazlalığı Belirtileri Nelerdir?

Prolin fazlalığının neden olduğu yan etkiler konusunda insan üzerinde denenmiş herhangi bir bulgu ya da çalışma bulunmamaktadır; ancak sıçanlar üzerinde yapılan bir çalışmada prolin fazlalığının bilişsel işlev bozukluğuna neden olduğu anlaşılmıştır. 

Prolin Fazlalığı Neden Olur?

Vücutta fazla prolin birikmesi durumuna hiperprolinemi denir. Prolin oksidaz veya pirolin-5-karboksilat dehidrojenaz enzimleri tarafında doğru bir şekilde emilmeyen amino asit prolini, bir şekilde vücutta parçalanır ve bu da prolin fazlalığına neden olur.   

Prolin Supplementleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nedir?

Prolin supplementi oral yolla ya da cilde sürülerek alınabilir. Hem cilde uygulandığında hem de oral yolla alınan prolin supplementi, olası yan etkileri ya da güvenli olup olmadığı konusunda net bir çalışma olmadığı için kesin kanaate varılamamıştır. 

Kolajen üretimi için kullanılan prolin supplementi, özellikle vejetaryen diyeti uygulayanlar için kullanılması gereken besin takviyelerindendir. Yapısal destek sağlayarak vücudu stabilize eder. Tercih ettiğiniz markanın kalite güvencesi ile alakalı sertifikaları almış olması gerekmektedir. Ürün etiketlerindeki ilgili talimatları izlediğinizden emin olun ve kullanmadan önce eczacınıza, doktorunuza ya da başka bir sağlık uzmanına danışın.

Günlük Prolin İhtiyacı Nedir?

Uygun prolin dozu, kullanıcının yaşı, sağlığı ve diğer bazı koşullar gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Şu anda prolin için uygun doz aralığını belirlemek için yeterli bilimsel bilgi bulunmamaktadır. 

Prolin Spor ve Antrenman Performansını Etkiler mi?

Prolininin insan vücudu için en önemli amino asitlerden biri olması ve kolajenini içerisinde yer alması, dolaylı da olsa spor ve antrenman performansına etki etmesine yardımcı olabilir. 

Prolin Kas Gelişimi ve Onarımı için Önemli midir?

Aktif olan sporcuların kolajen almaları oldukça önemlidir. Vücuttaki amino asit depolarında bulunan prolin, kolajen sentezinde önemli bir göreve sahiptir. Düzenli kolajen alımı da kas gelişimi ve onarımı için oldukça önemlidir. Bundan dolayı dolaylı da olsa prolinin kas gelişiminde önemli bir rolü vardır diyebiliriz. 

Prolin Neden Önemlidir?

Prolin, diğer amino asitlere oranla yapısal olarak daha fazla sertlik verir. Protein sentezinde önemli bir rol oynadığı kadar aynı zamanda beslenmenin yanında iyileşme ve beslenmede de önemli rol oynar. Antioksidatif reaksiyonlarda bağışıklık sistemini güçlendirir. Prolin tüm bu nedenlerden dolayı önemli amino asitlerden biri olmuştur. 

Proline Kullanımı Güvenli Midir?

Gerekli kalite güvencesi almış olan prolin supplementi kullanmak konusunda herhangi bir olumsuz sonuç raporlanmamıştır. Ancak günümüzde hala bu tip besin takviyeleri üzerinde yapılan çalışmalar devam etmektedir. Doktorunuz ya da beslenme uzmanınıza danışmadan prolin supplementi kullanmanız tavsiye edilmemektedir. 

Prolin Nasıl Kullanılır?

Prolin kullanımı farklı kriterlere göre değişkenlik göstermektedir. Krem halinde alında takviyeler cilde sürülerek kullanılabilir. Oral yolla alınması gereken supplementler ise genellikle toz ve tablet formunda olur. Nasıl ve hangi doz kullanılması gerektiği doktorunuz ya da beslenme uzmanınız tarafından belirlenmektedir. 

Prolini Kim Buldu?

Prolin, organik kimyager Richard Willstätter tarafından dietil malonatın sodyum tuzunun 1,3-dibromopropan ile tepkimesiyle izole edilmiştir. Daha sonra Emil Fischer kazeinden prolini ve γ-ftalimido-propilmalonik esterin bozunma ürünlerini izole etti ve ftalimid propilmalonik esterden prolin sentezini yayınladı. 

Prolin Ne Zaman Bulundu?

Prolin, 1900 yılında ilk kez sentezlenmiştir. 

Prolin Ne Demektir?

Prolin isminin etimolojisine bakıldığında bileşenlerinden biri olan pirolidinden geldiği anlaşılmaktadır. 

Prolin Esansiyel Bir Amino Asit midir?

Prolin, esansiyel bir amino asit değildir. Vücut onu esansiyel olmayan amino asit L - glutamattan sentezleyebilir. 

Prolin Eklem Sağlığı için Önemli midir?

Evet, prolin eklem sağlığı için faydalıdır. Çünkü kolajeni oluşturan amino asitlerin başında prolin gelir ve kolajen ise eklem yapısında çok önemli olan ve vücutta en fazla bulunan proteindir. Kolajen; kemik, cilt, kas, tendon ve ligamentler gibi bağ doku elemanlarında bulunur. Eklemlerdeki kıkırdak yapılarda da bulunan kolajenin eklem sağlığı ve hareketliliğini destekler ve kas iskelet sisteminde çeşitli işlevleri vardır. Eklemlerin hareketi ile ilgili işlevlerini kıkırdak, sinovyal sıvı, tendonlar ve bağ dokusu yardımıyla yerine getirirler. Aynı zamanda eklemde gelişen ağrı ve iltihaplanmayı azaltmada da önemli rol oynar. Kıkırdak onarımı için çok etkili olduğu bilinir.

Prolinin kolajen sentezinde önemli bir rolü olduğundan bahsetmiştik. Eklem ağrısı ile kolajen eksikliği arasında bir bağlantı vardır. Kolajen tedavisine giren bireylerde eklem ağrılarında ve hastalıklarında düşüş yaşanmıştır. Bundan dolayı vücudumuzda kolajen sentezlenmesi için prolin gerekmektedir. 

Prolin Kalbe Faydalı mıdır?

Evet, prolin kalp sağlığı için faydalıdır. Prolin amino asidi doğal “teflon maddesi” olarak etki gösterir; yani kandaki tehlikeli olan yağlı maddelere yapışır, damarların kayganlığını arttırır ve plak oluşumunu önler. Ayrıca mevcut birikintilerin arter duvarlarından kazınmasını sağlarlar ve arterlerdeki yağ birikimini olabildiğince aza indirir. Böylece kalp krizi gibi ciddi durumların riskini azaltmış olur.  Arterlerde ve eklemlerdeki dokuyu onarır ve kan damarlarında hasar oluşumunu önleyerek vücudun tehlikeli plak üretmesinin önüne de geçer. Bunun yanı sıra kan basıncının kontrol edilmesine katkı sağlar, kan dolaşımını hızlandırarak kan damarlarındaki dolaşımın rahatlamasını sağlar. Kalp sağlığını korumak için tüketilmesi önerilen besinler arasında prolin bulunan besinler de vardır.

Prolin Balda Bulunur mu?

Prolin, baldaki 20 amino asitten biridir. Özellikle ham balda ciddi oranda prolin bulunur. Balın saflık derecesi prolin ölçümü ile belli olur. Prolin oranı ne kadar çoksa bal da o kadar saf demektir. Bala daha sonradan yapay olarak prolin eklenemez.

Anzer Balında Ne Kadar Prolin Bulunur?

Anzer balının prolin değeri 1335’dir.  Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bildirisine göre baldaki kalite değerini ortaya çıkan prolin değerinin tabanı 300 prolindir. 

Prolin ve L Proline Aynı mıdır?

Bir bilimsel makalede ya da herhangi bir blog yazısında prolin olarak geçen bu amino asit aslında L-prolin demektir. Bundan dolayı bu sorunun cevabı evettir. 

Prolin Polar Amino Asit Grubunda mıdır?

Prolin amino asidi herhangi bir gruba sokmak oldukça zordur. Bazı özellikleri diğer amino asitlerle aynıdır. Halkasal R grubu taşımasına rağmen yan zinciri alifatiktir. Ancak bu sorunun net cevabı prolinin polar amino asit grubunda olmadığıdır. 

Prolin ve Hidroksiprolin Arasındaki Fark Nedir?

Prolin ve hidroksiprolin arasındaki farklar şunlardır:

  • Prolin kolajeni oluşturan bir amino asitken, hidroksiprolin kolajeni oluşturan amino asitlerin tamamının içinde yer alır. 
  • Hidroksiprolin bitki hücrelerinin duvarında bulunurken prolin burada yer almaz.

Kolajen Prolin İçerir mi?

Evet, kolajen prolin içerir. Prolin amino asidi, kolajen proteinlerinin yapısında oldukça fazla bulunur.

Vücudunda en çok bulunan protein kolajen, vücudun temel yapı taşlarından biridir. Kolajen sentezinde en çok glisin, prolin ve hidroksiprolin amino asitleri kullanılır.  Prolin, kolajenin yaklaşık %17’sini oluşturur. Kolajenin temel görevi bağ dokusunu güçlendirmek ve vücut bütünlüğünü korumaktır. Tüm vücutta doku ve organlarda bulunur ve vücudun yapısal bütünlüğünü sağlar. Tıpkı bir tutkal gibi dokuları bir arada tutar. Vücutta kolajen olmadan vücut parçaları bir arada kalamaz. Vücuttaki tüm dokular için yaşamsal öneme sahiptir.

Prolinin Kalitesi Nasıl Anlaşılır? 

Prolin kalitesini anlamak için öncelikle proteinlerin amino asit dizilimlerinin belirlenmesi gerekir. Prolin amino asidi, proteinlerin birçok yerinde tekrarlanabilir ve bu tekrarların kalitesi, proteinlerin doğru şekilde katlanmasına ve işlevlerini yerine getirmesine yardımcı olur.

Ayrıca, prolin kalitesi, diğer amino asitlerle birlikte de değerlendirilir. Özellikle, glikozilasyon adı verilen bir süreçte, prolin amino asitlerine şeker molekülleri bağlanabilir ve bu da proteinlerin işlevlerini ve kalitesini etkileyebilir. Bununla birlikte, prolin kalitesinin anlaşılması ile ilgili daha fazla araştırma yapılması gerekir.

Prolin Eksikliği Neden Olur?

Prolin eksikliği normalde esansiyel olmayan amino asitlerdendir. Esansiyel olmayan amino asitler, vücut tarafından ihtiyaç durumunda doğal bir şekilde üretilebilirler. Genel olarak vücutta yeteri kadar bulunurlar. Ancak bazı durumlarda bazı amino asitlerin tüketimi artar. Bu durumlarda vücut, ihtiyacı kadar amino asidi üretemediğinden normalde esansiyel olmayan bazı amino asitler yarı esansiyel amino asit adını alır. Yarı esansiyel amino asitler genelde bazı durumlar haricinde zorunlu değildir. Prolin de bunlardan biridir, duruma göre esansiyel amino asit olabilir. O zaman protein beslenmesindeki eksiklik sonucu prolin eksikliği görülebilir. Prolinin esansiyel amino asit olmasına neden olan durumlar aşağıda listelenmiştir:

  • Hastalık
  • Hamilelik
  • Stres durumu
  • Bebeklik dönemi
  • Yaralanmalar
  • Cerrahi müdahaleler
  • Cilt problemleri
  • Eklem ağrıları

Prolin Fazlalığı Neden Olur?

Prolin fazlalığının sebebi; prolin ve hidroksiprolin metabolizmasında bozukluk yaşanması sonucu prolin amino asidini dönüştüren enzimlerin ya hiç üretilememesidir ya da işlevsiz bir biçimde üretilmesidir.  Enzimler tarafından dönüştürülemeyen prolin; ya kendisi ya da zehirli artıkları vücut sıvılarında ve kanda birikir. Bu birikmenin sonucunda sinir sisteminde ve organlarda kalıcı tahribata neden olur. Prolin fazlalığının nedenleri aşağıda listelenmiştir:

  • Kan ve idrarda prolin düzeyleri artması sonucu hiperprolinemi tablosunun ortaya çıkmasıdır. Kan ve idrardaki bu artış bazı genlerdeki mutasyonlar ile ilişkilendirilmiştir. Hiperprolineminin iki tipi bulunur. 
  • Tip I hiperprolinemide prolin oksidaz enzimi eksiktir.
  • Tip II hiperprolinemide ise Δ‘-prolin-5-karboksilat dehidrojenaz enzimi eksiktir.

Günlük Prolin İhtiyacı Nedir?

Yetişkin bir vücut için günlük prolin ihtiyacı yaklaşık 5 gram kadardır. Bununla birlikte bu ihtiyacı karşılamak için ilaç takviyeleri yerine yiyeceklerden elde edilen veya vücut tarafından sentezlenen prolin çok daha yararlıdır.

Prolini kimler kullanabilir?

Prolin vücutta üretilebilen ve günlük ihtiyacı besinlerden karşılanabilen bir amino asittir. Prolin vücutta doğal olarak üretilmesine rağmen, belirli durumlarda vücutta daha yüksek talep görebilir. Bu durumlarda düzenli bir diyet vücudun prolin ihtiyacına cevap vermek için yeterli olmayabilir. Bu nedenle vücuda daha fazla prolin gereken yaralanma, travma, ameliyat, cilt problemleri gibi durumlarda doktora danışarak prolin kullanılabilir.

Tarihte Prolin Kullanımı ve Prolinin Tarihçesi Nedir?

Prolin ilk olarak 1900 yılında sentezlenmiş ve N -metilprolin üzerinde çalışırken amino asidi elde eden ve dietil malonatın sodyum tuzunun 1,3-dibromopropan ile reaksiyonuyla prolini sentezleyen organik kimyager Richard Willstätter tarafından izole edilmiştir. Sonraki yıl, Emil Fischer prolini kazeinden ve γ-ftalimido-propilmalonik esterin ayrışma ürünlerinden izole etmiştir ve prolinin ftalimid propilmalonik esterden sentezini yayınlamıştır. Prolin adı ise bileşenlerinden biri olan pirolidin'den gelir.

Proline Ne Demek?

Proline, prolinin İngilizce yazımıdır. Tek fark budur. İçerik olarak bazı Türkçe kaynaklarda da proline olarak geçebilir. 

Hücre Zarında Prolin Var mı?

Hücre zarında prolin bulunmamaktadır. 

Prolin Temel Bir Amino Asit midir?

Prolin temel amino asitlerden biridir. Esansiyel değildir ancak bazı hastalık durumlarında vücut tarafından üretilmez. 

Prolin Esansiyel Bir Amino Asit midir?

Hayır, prolin esansiyel bir amino asit değildir. Prolin tam tersi esansiyel olmayan veya bazı durumlarda yarı esansiyel olabilen bir amino asittir. 
Amino asit, kompleks organik madde olan proteinin yapı taşını oluşturur. Vücutta birçok önemli görevi vardır ve her bir proteinin kendine özgü bir amino asit dizilimi vardır ve toplamda 20 çeşit amino asit vardır. Peki esansiyel veya esansiyel olmayan amino asit ne demektir? Esansiyel amino asitler; vücutta sentezlenemeyen amino asitlerdir. Bu nedenle esansiyel amino asitlerin mutlaka dışarıdan besin yoluyla alınması gerekir. Yarı Esansiyel amino asitler; bazı durumlarda ihtiyaç duyulan amino asitlerdir. Vücut tarafından sınırlı üretilmektedirler. Bu yüzden bazı durumlarda dışarıdan alınmaları gerekebilir. Esansiyel olmayan amino asitler; vücutta sentezlenen amino asitlere denir. Bu nedenle esansiyel olmayan amino asitlerin besin yoluyla alınma zorunluluğu yoktur.

Prolin Diğer Amino Asitlerden Nasıl Farklıdır?

Prolin dışındaki amino asitler birincil amin grubu taşımaktadır. Prolin ise, yan zincirindeki üç karbon atomunun, peptid bağındaki nitrojen atomuna bağlanmasından dolayı birincil amin grubu bulunmaz.

Prolin, nitrojen atomu hem a-karbona hem de birlikte beş üyeli bir halka oluşturan üç karbonlu bir zincire bağlıdır. Bundan dolayı ikincil bir amin olan tek proteinojenik ikincil amino asit sınıfında yer almaktadır. 

Proline Neden Helix Kırıcı Olarak Adlandırılır?  

α-heliks yapısı, proteinin ikinci (sekonder) yapısı içerisinde yer alan yapılardan biridir. Proteinlerin α-heliks yapısında, oluşması mümkün olan bütün hidrojen bağlarının oluşması için, kıvrımları sağa dönen bir heliks biçiminde bükülmüştür. Prolinin peptit bağına giren azot atomu rijit halka yapısının bir parçası olduğundan, α-heliks oluşumunda N−C bağının dönüşünü engeller; bu nedenle prolin, nadiren α-heliks içinde yer alır. Bu özelliği ile heliks kıran veya kalıcılığını bozan olarak bilinir.

Prolin Bazik mi Yoksa Asidik mi?

Prolin apolar bir amino asit olduğu için yan zincirindeki asidite veya bazisite durumu nötrdür. Bundan dolayı ne bazik ne de asidiktir.

Prolin Heterosiklik midir? 

Evet, proline heterosikliktir.

Karbon atomlarının zincir gibi birbirine eklendiği halkasız bir bileşikte, iki uçtaki atomların bağlanmasıyla halkalı ya da siklik bir bileşik oluşur. Heterosiklik bileşiklerde bu halkadaki bir ya da birkaç karbon atomunun yerini başta oksijen, azot ve kükürt olmak üzere başka elementlerin atomları yer alır; halkadaki bu değişik atomlara ise hetero atomlar denir.

Proline Neden Bükülmeye Neden Olur?

Prolin ve glisinin sarmal oluşturma yatkınlığı azdır. Protein kalıntısı sarmalı büker veya bozar. Bunun nedeni, hidrojen bağı oluşturmaması ve yan zincirin bir evvelki dönmedeki omurgaya sterik olarak karışmasından kaynaklıdır. 

Hidroksiprolin Kolajeni Nasıl Stabilize Eder?

Hidroksiprolin, kolajeni oluşturan amino asitlerin içindeki bağ dokuya özgü bir amino asittir. Kolajenin içinde %12,5 oranında Hidroksiprolin bulunur. Buna bağlı olarak hidroksiprolin oranı belirlenerek kolajen stabilize edilmiş olunur.  

Kolajen peptid zincirlerinde prolin ve hidroksiprolin proteinin dışına doğru dönük iken glisin proteinin içine doğru dönüktür. Polipeptit omurganın dönmesini sınırlayan kolajen yapısındaki hidroksiprolin, bu sınırlama sayesinde kolajenin üçlü sarmalının stabilitesini arttırır. Hidroksiprolin, kolajenin amino asit karakteristiği olup kolajenin termal stabilitesini arttırır.

Prolin ve hidroksiprolin arasındaki fark nedir?

Hidroksiprolin, kolajende bulunan prolin amino asidinin hidroksilli türevi, yani oksijen ve hidrojen atomları içeren prolindir. Hidroksiprolin, prolinden elde edilen kristalize yarı esansiyel bir amino asit.  Hidroksiprolin sadece kolajeni oluşturan aminoasitler içerisinde yer alan bağ dokuya özgü bir aminoasittir. Hidroksiprolin hayvanların çoklu dokularında, bağ doku yapısının onarımı, hücresel redoks reaksiyonlarının düzenlenmesi ve glisin sentezi gibi birçok fonksiyonu bulunmaktadır.




Yorum yaz

Bütün yorumlar paylaşılmadan önce editör kontrolünden geçmektedir

Bu site reCaptcha ile korunuyor. Ayrıca bu site için Google Gizlilik Politikası ve Hizmet Şartları geçerlidir.

Kargo bedava

500 TL ve üzeri alışverişlerinizde kargo bedava!